Erteleme, hepimizin zaman zaman karşılaştığı, ancak kontrol altına alınmadığında hayatımızı olumsuz etkileyebilecek bir olgudur. Önemli bir projeyi son dakikaya bırakmak, bir ödevi teslim etmeyi geciktirmek veya bir telefon görüşmesini ertelemek gibi basit davranışlardan, daha büyük hedeflerimizi ve hayallerimizi sonsuza kadar ertelemeye kadar uzanan bir yelpazeyi kapsar.
Neden Erteleriz?
Ertelemenin arkasındaki sebepler karmaşıktır ve kişiden kişiye değişebilir. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
* Mükemmelliyetçilik: Mükemmel bir sonuç elde edemeyeceğimizden korktuğumuz için erteleyebiliriz. Bu korku, bizi harekete geçmekten ve hatalar yapma riskini almaktan alıkoyabilir.
* Motivasyon eksikliği: Yapmamız gereken işe karşı ilgisiz veya heyecan duymadığımız için erteleyebiliriz. Bu da, işe başlamak için gereken enerjiyi ve coşkuyu bulamadığımız anlamına gelir.
* Zaman yönetimi becerilerinin eksikliği: Zamanımızı nasıl planlayacağımızı ve önceliklerimizi nasıl belirleyeceğimizi bilmediğimiz için erteleyebiliriz. Bu da, elimizdeki işleri organize etmemizi ve zamanımızı verimli kullanmamızı zorlaştırır.
* Kaygı ve stres: Bir görevi tamamlamanın zorluğundan veya başarısız olma korkusundan dolayı erteleyebiliriz. Bu kaygı ve stres, bizi harekete geçmekten ve risk almaktan alıkoyabilir.
* Travma: Geçmişte yaşadığımız travmatik deneyimler, erteleme davranışımızı etkileyebilir. Örneğin, bir zamanlar büyük bir hatadan dolayı eleştirilmişsek, bu durum tekrar aynı hatayı yapmaktan korkmamıza ve ertelememize yol açabilir.
Erteleme ile Travmanın İlişkisi
Travma, erteleme davranışımızı birçok yönden etkileyebilir. Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi travmatik bozukluklar yaşayan kişilerde erteleme daha yaygındır. Bu kişiler, konsantrasyon zorluğu, hafıza problemleri ve duygusal düzenlemede güçlük gibi semptomlar yaşayabilirler. Bu semptomlar, görevleri planlamayı ve tamamlamayı zorlaştırabilir ve erteleme davranışına yol açabilir.
Çözüm için Neler Yapılabilir?
Ertelemenin üstesinden gelmek için yapabileceğimiz birçok şey var:
* Küçük hedeflere bölün: Büyük ve karmaşık bir görevi küçük ve yönetilebilir adımlara bölmek, başlamayı kolaylaştırabilir ve motive kalmanıza yardımcı olabilir.
* Gerçekçi son tarihler belirleyin: Kendinize çok sıkı son tarihler koymak yerine, ulaşabileceğiniz gerçekçi son tarihler belirleyin.
* Zamanınızı planlayın: Zamanınızı nasıl kullanacağınızı planlamak ve önceliklerinizi belirlemek, ertelemeyi önlemenize yardımcı olabilir.
* Çalışma alanınızı düzenleyin: Dikkatinizi dağıtacak unsurlardan arınmış, düzenli bir çalışma alanı, konsantre olmanızı ve işinize odaklanmanızı kolaylaştırabilir.
* Kendinizi ödüllendirin: Bir hedefi tamamladığınızda veya bir görevi zamanında bitirdiğinizde kendinizi ödüllendirmek, motive kalmanıza yardımcı olabilir.
* Profesyonel yardım alın: Erteleme davranışınız günlük hayatınızı ve işlevlerinizi önemli ölçüde etkiliyorsa, bir terapist veya psikologdan profesyonel yardım almanız faydalı olabilir.
Unutmayın, erteleme bir karakter kusuru değildir. Bu, kontrol altına alınabilecek ve üstesinden gelinebilecek bir sorundur. Yukarıdaki ipuçlarını takip ederek ve gerekli desteği alarak erteleme davranışınızı yenebilir ve daha üretken ve tatmin edici bir yaşam sürebilirsiniz.
